Over olijfbomen en olijfolie

Kennen jullie een Italiaans gezin waar geen fles olijfolie te vinden is? Wij alvast niet. Die fles olijfolie krijgt meestal zelfs een prominente plaats in de keuken en op de eettafel. Heel gek is dat wellicht niet als je weet dat veel Italiaanse recepten steevast beginnen of eindigen met een ruime geut olijfolie.

Het mediterrane dieet

Natuurlijk is olijfolie niet alleen belangrijk binnen de Italiaanse gastronomie, maar ze is dat bij uitbreiding ook in het hele Middellandse Zeegebied. Door de erkenning die het gezonde mediterrane voedingspatroon de afgelopen decennia wereldwijd vergaard heeft, is ook de rol van olijfolie binnen het westers voedingspatroon gestaag gegroeid. Dit is duidelijk zichtbaar in de Belgische winkelrekken waar je vandaag de dag best wel wat keuze hebt.

Een patrimonium aan variëteiten

Maar welke olijfolie kies je nu best: een groot commercieel merk of toch eerder eentje van een kleine olijfproducent? Laat je vooral leiden door je smaak en laat je zeker niet misleiden door de prijs. Voor het echt naar waarde inschatten van olijfolie heb je echter kennis en informatie nodig. Jezelf verdiepen in het product is dus een absolute aanrader. “Van waar komt de olijfolie? Wie zijn de mensen erachter? Hoe wordt de olijfolie gemaakt? Van welke cultivar is de olijfolie gemaakt?” Het zijn voor de hand liggende vragen die soms fascinerende antwoorden herbergen. Zo zijn er alleen al in Italië meer dan 300 lokale cultivars met allemaal andere eigenschappen, smaken en bijzonderheden. Een biodiversiteit die voornamelijk door kleine producenten wordt beschermd.

De helden van de landbouw

Ondanks de moed en inventiviteit van veel olijfboeren is de economische realiteit de afgelopen decennia bijzonder meedogenloos gebleken. De verlaten olijfboomgaarden zijn hier levende getuigen. Zorg dragen voor honderdjarige hoogstambomen betekent immers kiezen voor tradities in plaats van industrialisering, kwaliteit verkiezen boven productiviteit en zowel duurzaamheid als integriteit omarmen. De kleine olijfboer is één van de helden van het mediterrane dieet.

De korte keten

Er is niets leukers dan op boerenmarkten, degustaties en afhaalmomenten bij CSA’s een spervuur van vragen beantwoorden van klanten.

• Hoe herken ik een goede olijfolie?
• Wat staat er nu eigenlijk op het etiket en hoe interpreteer ik al die labels en vermeldingen zoals extra vierge, koude eerste persing, traditionele persing met pit? 
• Welke olijfolie kies ik in de koude en de warme keuken?”

Het toont jullie moeilijkheden om olijfolie naar waarde in te schatten, maar het bewijst ook jullie interesse om bij te leren.

Het is die band die volgens ons nog versterkt moet worden. Hoe? Dat is voor de volgende keer. A presto!

---